NUESTROS ANTEPASADOS EMIGRANTES

jueves, 19 de febrero de 2015

HISTORIA SALVATIERRA DE MIÑO. AQUELES ESTRAÑOS FESTEXOS DE XUNIO DE 1929 EN SALVATERRA.

RECREACION HISTORICA SOBRE UNHA NOTICIA VERAZ. 

(Todos os datos referidos nesta entrada- nomes, referencias e feitos narrados son rigurosos- excepción feita obviamente da miña presenza na escea e a publicación da nova no xornal Eco do Condado como un engadido ficticio.)


Coñecía a participación do meu Avó Santiago Presa Boente na constitución da Sociedade Recreativo-Cultural O Miño alá polo ano 1929 xunto con outros omnipresentes cidadáns da vila. Entre eles Don Victoriano Alonso como Presidente, (cargo do que gozaría pouco tempo dado que a morte lle sobrevendría na madrugada do 5 de novembro do ano seguinte) Felix Carrasco e Emilio Fernández, (este ultimo sería vicepresidente da Sociedade de Agricultores de Salvaterra e inspector de sanidade exercendo ademais de veterinario municipal) o propio Santiago como secretario e Arturo Queimadelos como vicesecretario. 

Dende esta plataforma organizábanse eventos que animaban a vida cultural da vila. Pero non era en realidade un festexo organizado por esta sociedade o que conmovía Salvaterra a finais de Xullo de 1929. A pequena vila miñota foi invadida por unha ledicia colectiva que se manifestou polas súas rúas e en diferentes e barullentas expresións de xúbilo.



Retrocedo no tempo e sitúome xunto ao meu avó como un observador invisible.

 Véxoo en comitiva xunto a outras persoas. Está o Tenente de carabineros, Enrique Martin Rodríguez, persoal da administración de alfándegas (ainda que non é mencionado a partir de principios de 1928 este cargo era ocupado por Felix Carrasco Verde) o xefe de telégrafos, funcionarios do concello, xuiz municipal (Benjamín Losada Pereira). Vexo a Don Manuel Hidalgo, ao médico Queimadelos, a Don Matías Candeira, o industrial que abastecería a zona daquel invento máxico da electricidade a través da súa concesionaria Electra Gallega. Están tamén entre o xentío exultante, Daniel Suarez Pumariega casado con Doña Rosa Candeira, Antonio Brisimo, Antonio Baseda, e albisco tamén o hosteleiro Herminio González. Portan as bandeiras bermello-amarelas e algún lema escrito sobre sabas no que dende a distancia creo ler Plus ultra. Baixan charramangueiros pola costa do castelo deixando atrás a casa de Doña Teodora Fernández, Viuva de Suarez e as leiras chamadas Ribeira, Ribas de Miño, Fichiña, e Lagoa en dirección á estación. 

  Dende a Fonda de Herminio González e nas fiestras do Hotel Miño algúns forasteiros observan curiosos a escea. Nos predios públicos ondea a bandeira nacional e soan as campás da igrexa. Escóitolles corear un nome ¡ Franco, Franco¡ pero...? non me encaixa, Francisco Franco non gobernará ata 10 anos máis tarde cando remate a guerra, non lles representa e aínda que xa é xeneral na Academia militar de Zaragoza, non entendo esa exaltación da súa figura. 

Poño atención. As campás seguen o seu repiqueteo e a medida que baixamos cara á aduana e o posto da barcaza da Pedra Furada, sobresáltanme os estoupidos das bombas de palenque. Na outra beira os guardiñas portugueses  ergueron tamén a súa bandeira no posto fronteirizo. Seguen coreando o nome de Franco e eu cada vez decátome menos. 

 Fago noite no Hotel González e deitome canso e confundido. De cando en vez o traqueteo dalgún tren rompe o espeso silencio da noite no Condado. Amanece un novo día. Unha gaita do país espértame a iso das 10 da mañá e véxoa percorrer o pobo interpretando pasodobles (literal no texto orixinal). Teiman o fogeteiros lanzando bombas de palenque e escoito dicir aos esmorgantes veciños que á tarde organizarase un baile ata as 12 da noite. Non podo intervir, nin preguntar, son só un observador. Sígome preguntando que diantre pinta Franco en toda esta algarabía cando chama a miña atención unha folla de xornal. Recólloo do chan. É un exemplar do día anterior do Eco do Condado. Na súa primeira páxina esta a solución a este misterio. O heroe do aire, Ramón Franco foi achado logo dun amerizaxe forzoso fai xa unha semana. Dábaselle por morto e localizouno xunto a sua tripulación no arquipélago das Azores o portaavións inglés Eagle




   Respiro aliviado. Ainda quedan algúns anos para que chegue o Dictador. Achégome ata o baile. Se cadra poida ver como Santiago faille as beiras a Josefina, a avóa de Salvatierra.



Rescate do Garnier pola tripulación dos Portaavións Eagle




FUENTES

-Ramón Franco en el campo de Gibraltar. Julio de 1929


Jose Manuel Algarbani Rodríguez / Escuela Universitaria de Estudios Jurídicos y Económicos





-El Pueblo Gallego edición del 2 de Julio de 1929- 


No hay comentarios:

Publicar un comentario

jesuspresa@hotmail.es